Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerin iktisadi kalkınmasının temel taşı sanayileşmedir. Sanayileşme sosyal kalkınma için de altyapı oluşturur.
Tarım sektörü iklim koşulları, turizm sektörü siyasi konjonktür ve pandemi gibi faktörlerin etkisiyle, sürdürülebilir büyüme için güvenli sektörler değildir. Sanayi sektörü sürdürülebilir büyüme, kalıcı istihdam yaratma, teknolojik gelişme, ihracat potansiyelinin artırılması, üretimde dışa bağımlılığın azalması ve bölgesel kalkınmada en önemli sektördür.
Sanayi sektörünü gözümüz gibi korumalıyız… Biz ne yapıyoruz, TÜSİAD Başkanı Orhan Turan ile TÜSİAD Yüksek İstişare Kurulu Başkanı Ömer Aras gibi sanayicilere kelepçe takıyoruz. Dahası, sürekli İsrail tehdidi ile, dış güçler tehdidi ile, yerli ve yabancı sanayi yatırımlarını engelliyoruz.
Bir yandan ekonomik kriz öte yandan hükümetin bir istikrar programı yapmamakta direnmesi, sanayi üretiminde daralma yarattı.
1. 2022 ile 2024 arasındaki yıllarda sanayi sektöründe belirgin bir yavaşlama oldu. 2025 ilk çeyrekte sanayi sektörü eksi 1,8 oranında daraldı.
2. Merkez bankası reel sektör 2025 bahar anket sonuçlarına göre, planlanan yatırım artışı 2024 güz dönemine göre, yüzde 12,5 arttı. TÜFE’nin çok altında kaldı. Yani reel anlamda daraldı.
3. Aynı ankete göre; imalat sanayiinde, 2024 Mayıs ayında yüzde 76,3 olan kapasite kullanım oranı 2025 Mayıs ayında yüzde 75’e geriledi.
4. Yine imalat sanayiinde bir önceki aya göre, toplam siparişler ve ihracat siparişleri azaldı.(Aşağıdaki tablo)
5. TÜİK, 2001 = 100 olan sanayi üretim endeksi, 2025 nisan ayında 102,5 oldu. Yani 4 yılda yalnızca yüzde 2,5 oranında arttı. (aşağıdaki grafik)
6. Teknoloji yaratamayan bir sanayi sektörü, dünya ile rekabet edemez. Bir Iphone telefon fiyatı bir kamyon buğdaya eşittir. Türkiye’nin ihracatı içinde yüksek teknolojinin payı çok düşük yüzde 3’ dolayındadır.
Mehmet şimşek ‘’İmalat sanayindeki daralma geçicidir. Ekonomiyi yalnızca imalat sanayine dayanarak, kötüye gidiyor demek yanlıştır‘’ Diyor. Gerçekte ise iktisat okuyan herkes bilir ki, üretimde gerileme, reel sektörde daralma, enflasyondan çok daha ağır bir istikrar sorunudur. Enflasyon gelir dağılımını bozar ama üretimde daralma tüm ülkenin yoksullaşmasına neden olur.
Şimdi yeni bir ekonomi yönetimi oluşturmak, tez zamanda bir istikrar programı yapmak, ekonomik ve sosyal kalkınma planı hazırlamak, demokrasi ve hukuki altyapıyı düzeltmek, her zamankinden daha acil hale geldi.
